Superfood คืออะไร เป็นเพียงแค่กระแสหรือดีจริง?

Fiona
17 ก.ค. 25
17:19
17 views

Superfood คืออะไร คำถามนี้เริ่มเป็นที่พูดถึงบ่อยขึ้น ในยุคที่ผู้คนหันมาใส่ใจสุขภาพมากยิ่งขึ้น เมื่ออาหารที่เราเลือกรับประทาน กลายเป็นมากกว่าแค่สิ่งที่ให้พลังงาน แต่มันเกราะป้องกันร่างกายจากโรคภัยต่างๆ คำว่าซูเปอร์ฟู้ด จึงถูกหยิบยกมา เป็นจุดสนใจในการตลาดอาหารเพื่อสุขภาพมากมาย

Superfood-คืออะไร?
แนะนำซูเปอร์ฟู้ดที่น่าสนใจ
ประโยชน์ของซูเปอร์ฟู้ด

กลุ่มอาหาร Superfood คืออะไร

ซูเปอร์ฟู้ดหมายถึงกลุ่มอาหาร ที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงมาก เมื่อเทียบกับปริมาณที่บริโภค ซึ่งอาจมาในรูปแบบของผัก ผลไม้สด ไปจนถึงอาหารแปรรูป หรืออาหารเสริม ที่อุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ ไฟโตนิวเทรียนต์ และสารต้านอนุมูลอิสระสูง

โดยจุดเด่นอยู่ที่กระบวนการผลิต ที่ยังคงความเป็นธรรมชาติ และความเข้มข้นของสารอาหาร ช่วยเสริมสร้าง และรักษาสุขภาพ อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นเหตุผล ที่หลายธุรกิจในไทย และต่างประเทศนำเสนอซูเปอร์ฟู้ด ผ่านเมนูอาหาร เครื่องดื่ม หรืออาหารเสริมเพื่อสุขภาพ [1]

ลักษณะของอาหาร ที่เป็นซูเปอร์ฟู้ด

อุดมไปด้วยสารอาหาร ที่มีความเข้มข้นสูง ซูเปอร์ฟู้ดมักมีวิตามิน แร่ธาตุ กรดไขมันที่ดี และกรดอะมิโนจำเป็นในปริมาณที่มาก เมื่อเทียบกับปริมาณการบริโภค เช่นวิตามินซีในบลูเบอร์รี หรือโอเมก้า‑3 ในปลาแซลมอน
มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง สารต้านอนุมูลอิสระ เช่นแอนโทไซยานิน ฟลาโวนอยด์ หรือโพลีฟีนอล ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ ลดการอักเสบ และเสริมภูมิคุ้มกัน ลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง เช่นมะเร็ง เบาหวาน และโรคหัวใจ
มีคุณสมบัติเสริมสุขภาพเฉพาะด้าน เช่นบำรุงสมอง (โอเมก้า‑3 จากปลา), ควบคุมน้ำตาลในเลือด (ไฟเบอร์สูงจากควินัว), หรือช่วยในการย่อย (โพรไบโอติกจากโยเกิร์ต)
อยู่ในรูปแบบธรรมชาติ หรือผ่านกระบวนการแปรรูปน้อยที่สุด ซูเปอร์ฟู้ดมักเป็นอาหารที่ไม่ผ่านการปรุงแต่งมาก เช่นผลไม้สด ถั่ว เมล็ดพืช หรืออาหารหมักดอง ที่ยังคงคุณค่าทางโภชนาการไว้ได้ดี
ปริมาณแคลอรีต่อสารอาหารต่ำ หลายชนิดให้พลังงานไม่สูง แต่ให้สารอาหารมาก จึงเหมาะสำหรับการควบคุมน้ำหนัก หรือเป็นส่วนหนึ่งของมื้อสุขภาพ
มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ รองรับในเชิงสุขภาพ แม้จะไม่มีนิยามทางการแพทย์ อย่างเป็นทางการ แต่หลายชนิด มีงานวิจัยสนับสนุนว่า ช่วยส่งเสริมสุขภาพได้จริง ในระยะยาว

ซูเปอร์ฟู้ดมีกี่ประเภท?

ซูเปอร์ฟู้ดแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ดังนี้

ผักและผลไม้ กลุ่มนี้รวมผักและผลไม้ ที่อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่นเมล็ดเจีย avocado ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ และผักกะหล่ำต่างๆ
เนื้อสัตว์ และพืชโปรตีนสูง ครอบคลุมเนื้อสัตว์ ที่มีคุณค่าทางโภชนาการโดดเด่น เช่นปลา ไก่ และแหล่งโปรตีนจากพืช
อาหารเสริมเพื่อสุขภาพ รวมผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ที่ผ่านการแปรรูป แต่ยังคงคุณค่าทางสารอาหาร เช่นวิตามินซีสกัดเข้มข้น หรือคอลลาเจน จากปลาทะเลน้ำลึก

ที่มา: มารู้จักกับ Superfoods ให้มากขึ้น [2]

แนะนำซูเปอร์ฟู้ดที่น่าสนใจ

ถั่วเหลือง มีไอโซฟลาโวน (Isoflavones) ช่วยลดคอเลสเตอรอลไม่ดี เพิ่มความแข็งแรงของกระดูก และอาจช่วยป้องกันภาวะความจำเสื่อม ในผู้สูงวัย
ชา โดยเฉพาะชาเขียว มีสารต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ลดความเสี่ยงมะเร็ง และช่วยลดความเครียด
ผักใบเขียว เช่นคะน้า บรอกโคลี ผักโขม เต็มไปด้วยวิตามิน A, C, K ธาตุเหล็ก แคลเซียม และไฟเบอร์ ช่วยระบบขับถ่าย และบำรุงสายตา
ปลาแซลมอน และปลาทะเล อุดมด้วยกรดไขมันโอเมก้า‑3 ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ หลอดเลือด และป้องกันความจำเสื่อม
ดาร์กช็อกโกแลต (Dark Chocolate) มีฟลาโวนอยด์สูง ต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันโรคหัวใจ และมะเร็ง (เลือกแบบไม่มีน้ำตาล)
ธัญพืช อย่างอัลมอนด์ โอ๊ต งา และถั่วต่างๆ มีโปรตีน ไขมันดี ไฟเบอร์ และแร่ธาตุ ช่วยควบคุมน้ำหนัก ลดไขมัน และบำรุงระบบประสาท
บลูเบอร์รี มีวิตามิน ไฟโตเคมิคอล และไฟเบอร์ ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ และบำรุงหัวใจ
น้ำนมจากพืช เช่นนมอัลมอนด์ ข้าวโอ๊ต ให้โปรตีน ปราศจากแลคโตส ช่วยระบบย่อย ลดคอเลสเตอรอล และบำรุงหัวใจ
โปรตีนจากพืช ขนมขบเคี้ยวจากถั่ว เห็ด หรือผัก เป็นทางเลือกโปรตีนดีโดยเฉพาะวัย 40 ปีขึ้นไป
ผักออร์แกนิก ปลูกแบบธรรมชาติ ไม่มีสารพิษ มักมีวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง
แบคทีเรียดี (Probiotics) พบในโยเกิร์ต นมเปรี้ยว กิมจิ ช่วยระบบย่อย เพิ่มการดูดซึมสารอาหาร และเพิ่มภูมิคุ้มกัน
ไขมันดี เช่นน้ำมันมะกอก น้ำมันเมล็ดฟักทอง ถั่วและ avocado ช่วยเพิ่ม HDL ลด LDL ช่วยดูดซึมวิตามิน A, D, E, K บำรุงผิวพรรณ และกระดูก

ที่มา: พลิกไลฟ์สไตล์สายกิน 12 ซูเปอร์ฟู้ด [3]

ประโยชน์ที่ร่างกายได้ จากซูเปอร์ฟู้ด

เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะอาหารที่มีวิตามินซี ซิงค์ และสารต้านอนุมูลอิสระสูง
ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง เช่นมะเร็ง เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจ
ช่วยควบคุมน้ำหนัก และระบบเผาผลาญ ซูเปอร์ฟู้ดหลายชนิดช่วยให้รู้สึกอิ่มนาน และมีผลต่อการควบคุมระดับอินซูลิน
บำรุงสมอง และระบบประสาท โดยเฉพาะกลุ่มอาหารที่มีโอเมก้า 3 และวิตามินบี
ฟื้นฟูผิวพรรณ และต้านความชรา สารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดการทำลายคอลลาเจนในผิว

ข้อควรระวัง เกี่ยวกับซูเปอร์ฟู้ด

ไม่ใช่ยารักษาโรค แม้ซูเปอร์ฟู้ด จะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง แต่ไม่สามารถใช้แทนยา ในการรักษาโรคได้โดยตรง จึงไม่ควรคาดหวังผลทางการแพทย์เกินจริง เช่นใช้ต้านมะเร็ง รักษาเบาหวาน หรือควบคุมความดัน
การบริโภคเกินพอดี อาจเกิดผลเสีย เช่นการบริโภคเมล็ดเจียมากเกินไป อาจทำให้ท้องอืด หรือท้องเสีย หรือกินขมิ้นชันมากเกินไป อาจระคายเคืองกระเพาะอาหาร ดังนั้นควรบริโภค ในปริมาณที่เหมาะสม
อาจมีสารตกค้าง หากไม่ได้มาจากแหล่งปลอดภัย เช่นผักผลไม้ ที่ไม่ใช่ออร์แกนิก อาจมีสารเคมีตกค้าง หรือปลาที่มีสารปรอทปนเปื้อน โดยเฉพาะในปลาแซลมอน หรือปลาทะเลน้ำลึกบางชนิด
การแปรรูปอาจทำให้คุณค่าลดลง ซูเปอร์ฟู้ดบางชนิดถูกแปรรูปจนสูญเสียสารอาหารสำคัญ เช่น การทำให้แห้ง บดเป็นผง หรือแต่งรสด้วยน้ำตาล จนอาจไม่เหลือสารประโยชน์ในระดับที่ควรได้รับ
คำว่าซูเปอร์ฟู้ด มักถูกใช้ในเชิงการตลาด มากกว่าวิทยาศาสตร์ ผู้บริโภคควรใช้วิจารณญาณ และตรวจสอบแหล่งข้อมูล หรือผลการวิจัย ก่อนเชื่อโฆษณา เพราะบางผลิตภัณฑ์ อาจไม่มีคุณค่า มากไปกว่าผักผลไม้ทั่วไป
อาจเกิดการแพ้ในบางราย เช่นถั่ว avocado หรือซีเรียลบางชนิด ที่เป็นซูเปอร์ฟู้ด อาจกระตุ้นอาการแพ้ในบางกลุ่ม

สรุปของคำถามที่ว่า Superfood คืออะไร

ซูเปอร์ฟู้ดคืออาหาร ที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีคุณสมบัติ ช่วยเสริมสร้างสุขภาพ และลดความเสี่ยงของโรคต่างๆ สามารถใช้เป็นแนวทาง ในการเลือกอาหารที่มีประโยชน์ การบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม และการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ยังคงเป็นหลักการที่สำคัญ มากกว่าการมุ่งเน้นที่คำว่าซูเปอร์ฟู้ดเพียงอย่างเดียว

เลือกซูเปอร์ฟู้ดยังไงให้ปลอดภัย?

เลือกจากวัตถุดิบธรรมชาติ ปลอดสารเคมี ไม่ผ่านกระบวนการแปรรูปมากเกินไป อ่านฉลากสารอาหาร หากซื้อในรูปแบบผลิตภัณฑ์เสริม และไม่ยึดติดกับคำว่าซูเปอร์ฟู้ด จนละเลยอาหารพื้นบ้าน อย่างผักพื้นถิ่นไทยเน้นความหลากหลายในมื้ออาหาร ไม่รับประทานเฉพาะชนิดใดชนิดหนึ่งมากเกินไป

กินซูเปอร์ฟู้ดทุกวันดีไหม?

การกินซูเปอร์ฟู้ดทุกวัน มีประโยชน์ต่อสุขภาพ หากอยู่ในปริมาณที่เหมาะสม และทานอาหารที่หลากหลาย เพราะซูเปอร์ฟู้ด อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ วิตามิน แร่ธาตุ และไฟเบอร์ ช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบ ช่วยการทำงานของร่างกายโดยรวม ควรทำควบคู่กับการออกกำลังกาย และพักผ่อนให้เพียงพอ