Papain Enzyme คือ เอนไซม์ย่อยโปรตีนจากมะละกอ ปาเปนเอนไซม์คือคำที่หลายคนอาจเคยได้ยิน จากผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือแม้แต่จากตำรับยาแผนโบราณต่างๆ แต่ยังไม่เข้าใจว่าเอนไซม์ตัวนี้ คืออะไร มาจากไหน และมีหน้าที่อย่างไร ในบทความนี้ เราจะพาไปทำความรู้จักกับปาเปนเอนไซม์ในทุกๆด้าน
Papain Enzyme คือ เอนไซม์ย่อยโปรตีน ที่ได้จากน้ำยางของผลมะละกอ (Carica papaya) โดยเฉพาะจากมะละกอดิบ ซึ่งมีความเข้มข้นที่สูง จัดอยู่ในกลุ่มโปรตีเอส (Protease) ที่มีหน้าที่ย่อยสลายโปรตีน ให้กลายเป็นกรดอะมิโน ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐาน ที่ร่างกายสามารถดูดซึม และนำไปใช้ได้ง่ายขึ้น
กลไกการทำงานของปาเปนในร่างกาย เมื่อเราบริโภคอาหาร ที่มีโปรตีน เช่นเนื้อสัตว์ นม ไข่ หรือถั่วต่างๆ ระบบย่อยอาหารของเรา ต้องทำงานอย่างหนัก เพื่อย่อยโปรตีนให้เล็กลง เป็นกรดอะมิโน ปาเปนจึงช่วยเข้ามาเสริมกระบวนการนี้ โดยมีบทบาทคล้ายกับเอนไซม์เปปซิน (Pepsin) ที่อยู่ในกระเพาะอาหาร
สิ่งที่ทำให้ปาเปนมีความพิเศษคือ สามารถทำงานได้ แม้ในสภาพแวดล้อม ที่มีความเป็นกรด หรือด่าง จึงเหมาะสำหรับการช่วยย่อยอาหาร ในหลายส่วน ของระบบทางเดินอาหาร [1]
ในปัจจุบัน ปาเปนมีอยู่ในสูตรอาหารเสริม สำหรับการดูแลระบบย่อยอาหาร และลำไส้ เช่น
การศึกษา Synergistic effect of plant-derived proteolytic enzymes ในปี 2013 พบว่าปาเปนมีฤทธิ์ลดการอักเสบของกล้ามเนื้อ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อใช้ร่วมกับยาแก้อักเสบ ช่วยลดอาการบวม และฟื้นฟูกล้ามเนื้อเร็วขึ้น เสริมฤทธิ์ยา โดยไม่เพิ่มผลข้างเคียง เหมาะกับผู้ที่ต้องการลดปริมาณการใช้ยา แต่ยังได้ผลลัพธ์ดี
การศึกษา Evaluation of anti-inflammatory ในปี 2017 พบว่าน้ำยางมะละกอที่มีปาเปน ช่วยกระตุ้นการทำงาน ของระบบย่อยอาหาร ในสัตว์ทดลอง ช่วยให้ลำไส้เคลื่อนไหวดีขึ้น จากภาวะลำไส้ทำงานช้า ลดการอักเสบในระบบทางเดินอาหารได้ชัดเจน สามารถพัฒนาเป็นอาหารเสริม สำหรับผู้สูงอายุ หรือผู้มีปัญหาการย่อย
ปาเปนเอนไซม์เป็นเอนไซม์ธรรมชาติ จากมะละกอดิบ ที่มีบทบาทสำคัญ ต่อระบบย่อยอาหาร และสุขภาพโดยรวม ทั้งช่วยย่อยโปรตีน ลดอาการอักเสบ และส่งเสริมการทำงานของลำไส้ อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังถูกพัฒนา เป็นอาหารเสริมหลากหลายสูตร เพื่อผู้ที่มีปัญหาการย่อย หรือท้องอืดเรื้อรัง
ปาเปนพบได้ในมะละกอพันธุ์ต่างๆ เอนไซม์ปาเปนพบมากใน ยางสีขาวขุ่น ที่ไหลออกจากผล มะละกอดิบ และ ลำต้น โดยเฉพาะในมะละกอพันธุ์ที่มีเปลือกแข็ง และยังไม่สุก จะมีปริมาณปาเปนมากที่สุด ใบและลำต้น มีปาเปนเช่นกัน แต่มีปริมาณน้อยกว่าผล และยางมะละกอ คือน้ำยางสีขาว ที่เป็นแหล่งปาเปนโดยตรง
ปัจจัยที่มีผลต่อปริมาณปาเปน จากงานวิจัยพบว่า ปริมาณปาเปนในผลมะละกอ จะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับอายุของผล ยิ่งดิบ ยิ่งมีปาเปนสูง หรือช่วงเวลาที่เก็บยาง โดยตอนเช้า ให้ปาเปนมากที่สุด มะละกอบางพันธุ์มีศักยภาพสูง ในการผลิตเอนไซม์ และอุณหภูมิ สภาพแวดล้อม ก็ส่งผลต่อการสร้างเอนไซม์ในต้นมะละกอ [2]
ที่มา: ประโยชน์และสรรพคุณของมะละกอ [3]
