Ginseng ช่วยอะไร ร่างกายบ้าง สรรพคุณเด่น

Fiona
12 เม.ย. 25
16:35
26 views

Ginseng ช่วยอะไร คำถามที่หลายคนอาจเคยสงสัย โดยเฉพาะในยุค ที่ผู้คนเริ่มหันมาใส่ใจสุขภาพมากขึ้น และมองหาตัวช่วยจากธรรมชาติ เพื่อเสริมสร้างสมดุลในร่างกาย โสมถือเป็นหนึ่งในสมุนไพรเก่าแก่ ที่ถูกใช้ในแพทย์แผนจีน เกาหลี และแผนโบราณของเอเชียมายาวนาน ด้วยภาพลักษณ์ของ ยาบำรุงกำลังที่ช่วยฟื้นฟูร่างกาย

สารสำคัญในโสม
โสม บํารุงอะไร
โสมกับการคุมน้ำตาลในเลือด

ประเภทของโสมมีอะไรบ้าง?

โสมสด (Fresh-Ginseng) เป็นโสมที่มีอายุไม่เกิน 4 ปี ยังไม่ผ่านการแปรรูป มีสารออกฤทธิ์น้อย เหมาะสำหรับนำไปปรุงอาหาร หรือแปรรูปต่อ นิยมนำไปต้มซุป หรือใช้ทำโสมแห้ง
โสมขาว (White-Ginseng) โสมสดที่นำไปตากแห้ง โดยไม่ผ่านความร้อนสูง รักษาสาร Ginsenosides ได้ดีในระดับหนึ่ง ช่วยบำรุงกำลัง เพิ่มความสดชื่น เสริมภูมิคุ้มกัน
โสมแดง (Red-Ginseng) โสมที่ผ่านการนึ่ง แล้วตากแห้ง มีสีแดงเข้ม มีสารจินเซนโนไซด์เข้มข้นที่สุด ประโยชน์เพิ่มพลังงาน บำรุงสมอง ลดความเครียด ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร และยาสมุนไพรมากที่สุด
โสมเกาหลี (Korean-Ginseng) ปลูกในเกาหลี มักเป็นโสมแดงคุณภาพสูง มีปริมาณจินเซนโนไซด์สูง และเป็นที่ยอมรับทั่วโลก เหมาะกับคนที่ต้องการบำรุงสุขภาพโดยรวม เพิ่มสมรรถภาพร่างกาย และจิตใจ
โสมอเมริกัน (American-Ginseng) มีฤทธิ์เย็น ต่างจากโสมเกาหลีที่มีฤทธิ์ร้อน ช่วยคลายร้อน ลดความเครียด เหมาะกับผู้มีร่างกายอ่อนแอ หรือร้อนง่าย

สารสำคัญในโสม มีอะไรบ้าง?

Ginsenosides

เป็นสารซาโปนิน ที่ถือเป็นสารออกฤทธิ์หลักในโสม มีหลากหลายชนิด โดยแต่ละชนิด ให้ผลที่แตกต่างกัน เช่น

เสริมภูมิคุ้มกัน: กระตุ้นการทำงานของเม็ดเลือดขาว และเพิ่มประสิทธิภาพ การตอบสนอง ของร่างกายต่อเชื้อโรค
บำรุงสมอง: ช่วยเพิ่มสมาธิ ความจำ และลดความเครียด
ลดระดับน้ำตาลในเลือด: ส่งผลต่อการทำงานของอินซูลิน และช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาล

Polysaccharides และ Peptides

กลุ่มสารชีวโมเลกุล ที่ช่วยในการฟื้นฟูพลังงานของร่างกาย เช่น

เพิ่มพลังงาน: กระตุ้นการสร้างพลังงานภายในเซลล์ ทำให้รู้สึกสดชื่น
เสริมการเผาผลาญ: ช่วยปรับสมดุล ของระบบเมตาบอลิซึม ทำให้ระบบการเผาผลาญไขมัน และน้ำตาลทำงานได้ดีขึ้น

อาหารเสริม โสม บํารุงอะไร

Ginseng ช่วยอะไร โสมช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด: โสมช่วยกระตุ้นการหลั่งอินซูลิน และเพิ่มความไวของเซลล์ต่ออินซูลิน ซึ่งเป็นประโยชน์ ต่อผู้ป่วยเบาหวาน
บำรุงสมอง และระบบประสาท: โสมช่วยเสริมการทำงานของสมอง เพิ่มความจำ และลดความเครียด โดยสารจินเซนโนไซด์ มีผลต่อสารสื่อประสาทในสมอง
เสริมสมรรถภาพทางเพศ: โสมมีฤทธิ์อุ่น ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ซึ่งส่งผลดี ต่อสมรรถภาพทางเพศ ของผู้ชาย
เสริมระบบภูมิคุ้มกัน: โสมช่วยกระตุ้นการทำงาน ของระบบภูมิคุ้มกัน เพิ่มการผลิตเม็ดเลือดขาว และสารที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันโรค
ต้านอนุมูลอิสระ และชะลอความชรา: สารในโสมมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอความเสื่อม ของเซลล์และอวัยวะต่างๆ
บำรุงหัวใจ หลอดเลือด และระบบไหลเวียนเลือด: โสมช่วยลดความดันโลหิต ป้องกันการอุดตัน ของหลอดเลือด และเสริมสุขภาพหัวใจ

ที่มา: 12 ประโยชน์ดีๆ จาก “โสม” ราชาแห่งสมุนไพร ที่ไม่ได้เหมาะแค่กับคนชรา [1]

Ginseng ช่วยอะไร น้ำตาลในเลือด

หนึ่งในประโยชน์ ที่ได้รับความสนใจมากขึ้นในปัจจุบัน คือความสามารถของโสม ในการลดระดับน้ำตาลในเลือด โดยมีงานวิจัยที่สนับสนุนดังนี้

Ginsenosides Rb1, Rg1, และ Re มีฤทธิ์ช่วยเพิ่มการตอบสนองต่ออินซูลินในระดับเซลล์ ช่วยชะลอการดูดซึมกลูโคส ในลำไส้เล็ก ส่งเสริมการนำกลูโคส เข้าสู่เซลล์กล้ามเนื้อ ทำให้ระดับน้ำตาลในกระแสเลือดลดลง
การศึกษาทางคลินิกในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 พบว่า การรับประทานโสมเกาหลี 1-3 กรัมต่อวัน ช่วยลดระดับ HbA1c และน้ำตาลหลังอาหาร อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่ใช้ยาลดน้ำตาล ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานโสมร่วมกัน เพราะอาจเกิดภาวะน้ำตาลต่ำได้

มีข้อควรระวังอะไรในการใช้โสม

ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกิน 2–3 เดือน ควรเว้นระยะ ให้ร่างกายได้พัก เนื่องจากการใช้โสม อย่างต่อเนื่อง อาจรบกวนสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย
หลีกเลี่ยงในผู้ที่มีความดันโลหิตสูง โดยไม่ควบคุม โสมอาจกระตุ้นระบบประสาท และเพิ่มความดัน ในบางราย
ไม่ควรใช้ร่วมกับยาละลายลิ่มเลือด หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่นวาร์ฟาริน (Warfarin) เพราะโสมอาจเพิ่มความเสี่ยง ต่อการเลือดออก
ผู้ป่วยเบาหวานควรระวัง โสมมีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด หากใช้ร่วมกับยา อาจทำให้น้ำตาลต่ำเกินไป
ไม่เหมาะกับเด็ก สตรีมีครรภ์ หรือให้นมบุตร เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลเพียงพอ ในกลุ่มเหล่านี้
อาจมีผลข้างเคียงในบางราย เช่นใจสั่น ปวดศีรษะ นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย หรือท้องเสีย
หลีกเลี่ยงการใช้ร่วมกับคาเฟอีน ในปริมาณมาก เพราะอาจกระตุ้นระบบประสาท มากเกินไป และส่งผลต่อการนอนหลับ

อาหารเสริมโสมเหมาะกับใคร?

ผู้ที่อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย พลังงานต่ำ โสมช่วยกระตุ้นระบบประสาท เพิ่มความสดชื่น และลดอาการเหนื่อยล้า
ผู้ที่มีภาวะเครียด วิตกกังวล หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ โสมอาจช่วยลดความเครียด และส่งเสริมการนอนหลับในบางกรณี
ผู้สูงอายุ โสมช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย เสริมความจำ และการทำงานของสมอง
ผู้ที่ต้องการเสริมระบบภูมิคุ้มกัน โสมช่วยกระตุ้นการทำงาน ของเม็ดเลือดขาว เสริมความต้านทานโรค
ผู้ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โสมมีฤทธิ์ช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาล และอาจช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือด คงที่มากขึ้น
ผู้ชายที่ต้องการเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ โสมโดยเฉพาะโสมแดง ถูกใช้ในหลายสูตรยาสมุนไพร สำหรับเสริมสมรรถภาพ
ผู้ที่ต้องการเสริมสุขภาพโดยรวม โสมถือเป็น adaptogen ที่ช่วยปรับสมดุลร่างกาย ให้รับมือกับความเครียด และสิ่งแวดล้อม ได้ดีขึ้น

สรุป โสมสมุนไพรบำรุงร่างกาย

โสมเป็นสมุนไพร ที่มีประวัติการใช้งานยาวนาน และมีสารออกฤทธิ์ที่หลากหลาย โดยเฉพาะสาร ginsenosides ที่ให้ประโยชน์ ทั้งในด้านการบำรุงพลังงาน เสริมสมรรถภาพ บำรุงสมอง และช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด หากใช้อย่างเหมาะสม ในปริมาณที่ปลอดภัย โสมสามารถเป็นตัวช่วยดูแลสุขภาพที่ดี

ข้อเสียของโสมมีอะไรบ้าง?

อาการทั่วไป: การใช้โสมอาจทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับ หงุดหงิด ปวดศีรษะ ความดันโลหิตสูงหรือผิดปกติ ท้องเสีย และผื่นคัน
กลุ่มอาการ Ginseng Abuse Syndrome (GAS): การใช้โสมในปริมาณมาก หรือติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดอาการ เช่นความดันโลหิตสูง นอนไม่หลับ ผื่น และท้องร่วง
ผลกระทบต่อระบบฮอร์โมน: โสมมีสารที่คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการคัดเต้านม หรือมีเลือดออกทางช่องคลอดในบางราย

ที่มา: What Is-Ginseng? [2]

ใครที่ไม่ควรทานโสม?

ผู้ที่ใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด: โสมอาจมีฤทธิ์ ต้านการเกาะกลุ่ม ของเกล็ดเลือด ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยง ต่อการมีเลือดออก
ผู้ที่ใช้ยาลดน้ำตาลในเลือด: โสมอาจเสริมฤทธิ์ ของยาลดน้ำตาลในเลือด ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือด ลดต่ำเกินไป
ผู้ที่ใช้ยากดภูมิคุ้มกัน: โสมอาจกระตุ้นการทำงาน ของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งอาจลดประสิทธิภาพ ของยากดภูมิคุ้มกัน
หญิงตั้งครรภ์ และให้นมบุตร: ควรหลีกเลี่ยงการใช้โสม เนื่องจากยังไม่มีข้อมูล ที่เพียงพอ เกี่ยวกับความปลอดภัย ในกลุ่มนี้
ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ: โสมอาจส่งผล ต่อการเต้นของหัวใจ และความดันโลหิต ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้
ผู้ที่มีภาวะเลือดออกผิดปกติ: โสมอาจเพิ่มความเสี่ยง ต่อการมีเลือดออก ในผู้ที่มีภาวะนี้

ที่มา: Why You Should Be Careful About Ginseng [3]