แคลเซียม แร่ธาตุสำคัญที่มีบทบาทในชีวิต

Fiona
29 ธ.ค. 24
14:54
51 views

แคลเซียม (Calcium) เป็นแร่ธาตุที่มีชื่อเสียง ในด้านของการเสริมสร้างกระดูก และฟันให้แข็งแรง แต่ความสำคัญของแคลเซียม ไม่ได้หยุดอยู่เพียงแค่นั้น เพราะแร่ธาตุชนิดนี้ ยังมีบทบาทสำคัญ ในการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกายอีกมากมาย แคลเซียมจึงเป็นแร่ธาตุที่จำเป็น ต่อสุขภาพของมนุษย์ อย่างขาดไม่ได้

แร่ธาตุ แคลเซียม คืออะไร พบได้ในอาหารใด

แคลเซียมเป็นแร่ธาตุที่พบได้มากที่สุดในร่างกายมนุษย์ โดยประมาณ 99% ของแคลเซียมในร่างกาย จะอยู่ในกระดูกและฟัน ส่วนที่เหลืออีก 1% อยู่ในเลือด กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่ออื่นๆ ซึ่งมีบทบาทสำคัญ ต่อการทำงานของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย แคลเซียมพบได้ในอาหารหลากหลายชนิด เช่น

ผลิตภัณฑ์นม เช่นนมสด โยเกิร์ต และชีส ซึ่งถือว่าเป็นแหล่งแคลเซียมอันดับต้นๆ ที่ย่อยง่าย และดูดซึมได้ดี
ผักใบเขียว เช่นคะน้า ผักโขม และบรอกโคลี ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ที่ทานมังสวิรัติ
อาหารทะเล เช่นปลาซาร์ดีน และปลาแซลมอนกระป๋องที่มีก้างอ่อน
ถั่วและเมล็ดธัญพืช เช่นอัลมอนด์ และเมล็ดงา
อาหารเสริม สำหรับผู้ที่มีความต้องการแคลเซียมเป็นพิเศษ หรือไม่สามารถรับประทานอาหาร ที่มีแคลเซียมได้เพียงพอ

ประโยชน์ แคลเซียม ต่อสุขภาพ

เสริมสร้างกระดูก และฟันให้แข็งแรง ช่วยพัฒนาความแข็งแรง ของกระดูกและฟัน ป้องกันฟันผุ
ป้องกันโรคกระดูกพรุน ลดความเสี่ยงของกระดูกหัก ในผู้สูงอายุ และช่วยชะลอการสลายตัวของกระดูก
ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ มีบทบาทสำคัญ ในการหดตัว และคลายตัวของกล้ามเนื้อ
ช่วยในการแข็งตัวของเลือด มีบทบาทสำคัญในการสร้างลิ่มเลือด เพื่อหยุดเลือดไหล ในกรณีบาดเจ็บ
ส่งเสริมระบบประสาท และกล้ามเนื้อ ช่วยในกระบวนการ ส่งสัญญาณประสาท ระหว่างเซลล์
สนับสนุนสุขภาพหัวใจ และการไหลเวียนโลหิต ช่วยรักษาจังหวะการเต้นของหัวใจ ให้อยู่ในภาวะปกติ
ลดความเสี่ยง โรคความดันโลหิตสูง อาจช่วยควบคุมระดับความดันโลหิต โดยเฉพาะในผู้ที่ขาดแคลเซียม
ส่งเสริมการเผาผลาญ และควบคุมน้ำหนัก มีส่วนช่วยในกระบวนการเผาผลาญไขมัน และน้ำตาลในร่างกาย
ป้องกันอาการตะคริว และกล้ามเนื้อกระตุก ช่วยลดอาการผิดปกติ ของกล้ามเนื้อ ที่เกิดจากการขาดแคลเซียม
สนับสนุนการทำงาน ของเอนไซม์ในร่างกาย มีบทบาทในการกระตุ้นเอนไซม์สำคัญต่างๆ สำหรับกระบวนการเผาผลาญ

ถ้าร่างกายขาดธาตุ แคลเซียม จะเป็นอย่างไร

หากร่างกายขาดแคลเซียม หรือมีภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ (Hypocalcemia) อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพหลายประการ ดังนี้

กล้ามเนื้อและระบบประสาท: เวียนศีรษะ เป็นตะคริว กล้ามเนื้อเกร็งหรือกระตุก กล้ามเนื้ออ่อนแรง และอาการชา หรือเสียวคล้ายถูกเข็มแทงที่ใบหน้า ปาก มือ หรือเท้า
ระบบหัวใจ: หัวใจเต้นช้า หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ
กระดูกและฟัน: กระดูกหักง่าย และอาจมีปัญหาทางทันตกรรม เช่นฟันเปราะบางหรือผุได้ง่าย
อาการอื่นๆ: สั่น ทรงตัวลำบาก ปัญหาความจำ อารมณ์เปลี่ยนแปลง เช่นวิตกกังวล สับสน ซึมเศร้า หรือหงุดหงิด ในระยะยาว การขาดแคลเซียม อาจทำให้เล็บเปราะบาง ผมยาวช้า ผิวหนังบางหรือแห้ง

สาเหตุของการขาดแคลเซียม เช่นการรับประทานอาหาร ที่มีแคลเซียมต่ำเป็นเวลานาน การขาดวิตามินดี ซึ่งจำเป็นต่อการดูดซึมแคลเซียม หรือการใช้ยาบางชนิด ที่ลดการดูดซึมแคลเซียม หรือมีโรคภาวะทางสุขภาพ เช่นโรคไตวาย โรคตับอ่อนอักเสบ หรือภาวะฮอร์โมนพาราไทรอยด์ต่ำ [1]

ผลข้างเคียงการได้รับ แคลเซียม มากเกินไป

นิ่วในไต การสะสมของแคลเซียมส่วนเกินในไต อาจทำให้เกิดนิ่วในไต ส่งผลให้เกิดอาการปวด และการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
ภาวะแคลเซียมในเลือดสูง (Hypercalcemia) ระดับแคลเซียมในเลือดที่สูงเกินไปอาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน กระหายน้ำมากผิดปกติ และปัสสาวะบ่อย
ท้องผูก การได้รับแคลเซียมในปริมาณสูง อาจทำให้ระบบย่อยอาหาร ทำงานช้าลง ส่งผลให้ท้องผูก
ลดการดูดซึมของแร่ธาตุอื่นๆ ปริมาณแคลเซียมที่มากเกินไป อาจรบกวนการดูดซึม ของธาตุเหล็ก สังกะสี และแมกนีเซียม ทำให้ขาดแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย
หัวใจเต้นผิดจังหวะ ระดับแคลเซียมที่สูงมาก อาจมีผลต่อการทำงานของหัวใจ ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
อาการทางระบบประสาท อาจทำให้เกิดความสับสน เวียนศีรษะ หรืออ่อนเพลีย

กิน แคลเซียม คู่วิตามินอะไร และปริมาณต่อวัน

การรับประทานแคลเซียมร่วมกับ วิตามินดี เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากวิตามินดี ช่วยเพิ่มการดูดซึมแคลเซียม ในลำไส้เล็ก ทำให้ร่างกายได้รับแคลเซียมอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ การรับประทานแคลเซียมร่วมกับแมกนีเซียม และโบรอน ยังช่วยเสริมสร้างความแข็งแรง ของกระดูกและฟัน ได้อีกด้วย [2]

ปริมาณแคลเซียมที่ร่างกายต้องการต่อวันขึ้น อยู่กับอายุและเพศของแต่ละบุคคล ดังนี้

เด็กเล็ก (1-3 ขวบ): 700 milligram
เด็กโต (4-8 ขวบ): 1,000 milligram
วัยรุ่น (9-18 ปี): 1,300 มิลลิกรัม
ผู้ใหญ่ (19-50 ปี): 1,000 มิลลิกรัม
ผู้สูงอายุ (51 ปีขึ้นไป): 1,200 มิลลิกรัม

แคลเซียม ห้ามกินกับยา หรืออาหารอะไร

การรับประทานแคลเซียมเสริม ควรระมัดระวัง ไม่ให้รับประทานร่วมกับยา หรืออาหารบางชนิด เนื่องจากอาจส่งผลต่อการดูดซึม หรือประสิทธิภาพของยา ดังนี้

อาหารที่มีโซเดียมสูง: การบริโภคโซเดียมมากเกินไป อาจเพิ่มการขับแคลเซียม ออกจากร่างกาย
เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนสูง: เช่นชา กาแฟ น้ำอัดลม อาจลดการดูดซึมแคลเซียม
เครื่องดื่มแอลกอฮอล์: การบริโภคแอลกอฮอล์มากเกินไป อาจส่งผลต่อการดูดซึมแคลเซียม
ยาปฏิชีวนะกลุ่มfluoroquinolone และ tetracycline: แคลเซียมอาจลดการดูดซึม ของยาเหล่านี้ ทำให้ประสิทธิภาพลดลง ควรรับประทานแคลเซียม ให้ห่างจากยาประมาณ 2 ชั่วโมง
ยาลดความดันโลหิตกลุ่ม Calcium Channel Blockers (CCBs): การรับประทานแคลเซียมร่วมกับยากลุ่มนี้ อาจลดประสิทธิภาพของยา
ฮอร์โมนไทรอยด์สังเคราะห์: แคลเซียมอาจรบกวนการดูดซึมของยานี้ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานร่วมกัน
ยากลุ่ม Bisphosphonates: แคลเซียมอาจลดการดูดซึมของยา ควรรับประทานแยกเวลาจากกัน

ที่มา: แคลเซียมได้จากอะไรบ้าง กินอย่างไรได้ประโยชน์เต็มๆ [3]

สรุป แคลเซียม แร่ธาตุจำเป็น เสริมกระดูกและฟัน

แคลเซียมเป็นแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกายอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในเรื่องของการเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง รวมถึงการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกาย การได้รับแคลเซียมในปริมาณที่เหมาะสม จากอาหาร หรืออาหารเสริม จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ด้วยการเลือกทานอาหารที่หลากหลายและสมดุล