เซนโนไซด์ ช่วยอะไร ทำไมถูกพูดถึงในการดีท็อกซ์

เซนโนไซด์ ช่วยอะไร

เซนโนไซด์ ช่วยอะไร คำถามที่หลายคน เริ่มหาคำตอบ ในช่วงที่ผู้คนหันมาใส่ใจ การดูแลสุขภาพจากภายใน โดยเฉพาะในเรื่องของการขับถ่าย และการดีท็อกซ์ลำไส้ ให้สะอาดอย่างเป็นธรรมชาติ เซนโนไซด์ถูกพูดถึง ในฐานะสารสกัดจากพืช ที่มีบทบาทสำคัญ ในการช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้

  • เซนโนไซด์ คืออะไร?
  • เซนโนไซด์ ช่วยอะไร
  • กลไกการทำงานของเซนโนไซด์

สาร เซนโนไซด์ คืออะไร?

เซนโนไซด์ ช่วยอะไร

เซนโนไซด์ (Sennosides) คือกลุ่มสารออกฤทธิ์ ที่ได้จากพืชในสกุล Senna เช่น Senna alexandrina หรือที่รู้จักกันในชื่อ มะขามแขก สารนี้จัดอยู่ในกลุ่มแอนทราควิโนน (Anthraquinone Glycosides)

ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยกระตุ้น การบีบตัว ของลำไส้ใหญ่ ทำให้ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น โดยมักถูกนำมาใช้ เป็นส่วนประกอบหลัก ในยาระบาย หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ประเภทดีท็อกซ์ [1]

เซนโนไซด์มีสรรพคุณด้านอะไร?

  • เซนโนไซด์ ช่วยอะไร ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย เซนโนไซด์ทำงาน โดยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ (bowel movement) ช่วยให้ขับถ่าย ได้สะดวกขึ้น
  • รักษาอาการท้องผูกชั่วคราว ใช้สำหรับบรรเทาอาการท้องผูก (occasional constipation) อย่างรวดเร็ว
  • เตรียมลำไส้ สำหรับการตรวจทางการแพทย์ เช่นการเตรียมลำไส้ ก่อนการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (colonoscopy) เพื่อให้ลำไส้ว่าง และพร้อมสำหรับการตรวจ
  • ช่วยลดความเสี่ยง จากการเบ่งขับถ่าย ทำให้การขับถ่ายราบรื่น ลดโอกาสเกิดแรงดัน ในลำไส้ ที่อาจนำไปสู่ริดสีดวงทวาร
  • เสริมการดีท็อกซ์ร่างกาย เมื่อใช้ในระยะสั้น เซนโนไซด์ช่วยขับของเสีย ออกจากลำไส้ ช่วยเสริมการดีท็อกซ์ ภายในร่างกาย

ที่มา: Sennosides – Uses, Side Effects, and More [2]

กลไกการทำงานของเซนโนไซด์

  • ไม่ถูกดูดซึม ที่กระเพาะอาหาร หรือลำไส้เล็ก เซนโนไซด์จะผ่านระบบทางเดินอาหารช่วงต้น โดยไม่เปลี่ยนแปลง
  • ถูกเปลี่ยนแปลง โดยแบคทีเรีย ในลำไส้ใหญ่ เซนโนไซด์จะถูกเปลี่ยน เป็นสารออกฤทธิ์ (active metabolites) โดยแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่
  • กระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ สารออกฤทธิ์ จะกระตุ้นกล้ามเนื้อลำไส้ ให้บีบตัวถี่ และแรงขึ้น (peristalsis) ทำให้ของเสีย เคลื่อนตัวเร็วขึ้น
  • เพิ่มการหลั่งน้ำ และเกลือแร่ เข้าสู่ลำไส้ เซนโนไซด์ช่วยเพิ่มการขับของเหลว และอิเล็กโทรไลต์ เข้าสู่ลำไส้ใหญ่ ช่วยทำให้อุจจาระนุ่ม และขับถ่ายได้ง่ายขึ้น
  • ออกฤทธิ์ภายใน 6–12 ชั่วโมง โดยทั่วไป หลังรับประทานเซนโนไซด์ จะเริ่มออกฤทธิ์ ช่วยขับถ่าย ภายใน 6–12 ชั่วโมง

ที่มา: Docusate Sodium & Senna [3]

รูปแบบผลิตภัณฑ์เซนโนไซด์

  • ยาระบายชนิดเม็ด หรือแคปซูล มีปริมาณเซนโนไซด์ ที่ควบคุมได้แน่นอน เหมาะสำหรับการใช้งาน ที่ต้องการขนาดยา ที่แม่นยำ
  • ชาสมุนไพร เช่นชาดีท็อกซ์ ที่มีใบมะขามแขก เป็นส่วนประกอบ ชงดื่มง่าย ช่วยกระตุ้นการขับถ่ายตามธรรมชาติ
  • ผงผสมชงดื่ม รูปแบบผงที่สามารถผสมน้ำดื่มได้ เหมาะกับผู้ที่ไม่สะดวกกินยาเม็ด หรืออยากได้รสชาติที่ปรับได้เอง
  • ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารดีท็อกซ์สูตรรวม มักผสมเซนโนไซด์ กับสมุนไพรอื่นๆ เช่นใยอาหาร โพรไบโอติกส์ หรือสารสกัดจากผลไม้ เพื่อเสริมประสิทธิภาพการดีท็อกซ์
  • ยาน้ำสมุนไพร พบได้น้อยกว่า แต่บางสูตรสมุนไพรโบราณ มีการสกัดเซนโนไซด์ ในรูปแบบน้ำ เพื่อให้ดูดซึมได้เร็วขึ้น

ข้อควรระวังการใช้เซนโนไซด์

  • ไม่ควรใช้ติดต่อกัน เป็นเวลานาน การใช้เซนโนไซด์เป็นประจำ อาจทำให้ลำไส้เสื่อมสมรรถภาพ จนต้องพึ่งการกระตุ้นภายนอก
  • เสี่ยงต่อการเสียสมดุลเกลือแร่ ในร่างกาย โดยเฉพาะภาวะโพแทสเซียมต่ำ (hypokalemia) ซึ่งอาจส่งผลต่อการทำงานของหัวใจ และกล้ามเนื้อ
  • อาจเกิดอาการข้างเคียง เช่นปวดท้อง ท้องเสีย คลื่นไส้ อ่อนเพลีย หรือปวดเกร็งในช่องท้อง
  • ไม่ควรใช้ในหญิงตั้งครรภ์ และให้นมบุตร เพราะอาจกระตุ้นการบีบตัวของมดลูก หรือส่งผ่านสารออกฤทธิ์ไปยังทารกได้
  • ระวังการใช้ในผู้ที่มีโรคประจำตัวบางชนิด เช่นโรคหัวใจ โรคไต ภาวะเกลือแร่ผิดปกติ หรือผู้ที่มีปัญหาทางเดินอาหารรุนแรง
  • ไม่ควรใช้ร่วมกับยาบางชนิด โดยไม่ปรึกษาแพทย์ เช่นยาขับปัสสาวะ ยาลดความดัน หรือยาลดโพแทสเซียม ซึ่งอาจทำให้เสี่ยง สูญเสียเกลือแร่เพิ่มขึ้น
  • ต้องควบคุมขนาดการใช้ ให้เหมาะสม ควรใช้ขนาดต่ำสุดที่ได้ผล และใช้เฉพาะเมื่อต้องการ ไม่ควรเกินปริมาณ ที่แนะนำบนฉลาก

การเลือกอาหารเสริมเซนโนไซด์

  • เลือกผลิตภัณฑ์ ที่มีปริมาณเซนโนไซด์ที่ชัดเจน เพื่อการควบคุมปริมาณ ที่เหมาะสม
  • ควรเลือกยี่ห้อ ที่มีการรับรองคุณภาพ เช่นผ่านการผลิตในโรงงาน ที่ได้มาตรฐาน GMP
  • ตรวจสอบส่วนผสมอื่นๆ ควรหลีกเลี่ยงสารปรุงแต่ง ที่ไม่จำเป็น เช่นสีสังเคราะห์ หรือสารกันบูด ในปริมาณมาก
  • อ่านรีวิวจากผู้ใช้จริง เพื่อประเมินผลลัพธ์ และผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

สรุปแล้ว เซนโนไซด์ กระตุ้นการขับถ่าย

เซนโนไซด์เป็นสารสกัดจากพืช ที่มีบทบาทสำคัญ ในการช่วยกระตุ้นการขับถ่าย และเสริมกระบวนการดีท็อกซ์ลำไส้ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม การใช้เซนโนไซด์ ควรอยู่ภายใต้ความระมัดระวัง โดยไม่ควรใช้ติดต่อกัน เป็นระยะเวลานาน และควรเลือกผลิตภัณฑ์ ที่มีคุณภาพ พร้อมทั้งปรับการทานอาหาร และดื่มน้ำอย่างเพียงพอ

ใครบ้างที่เหมาะกับเซนโนไซด์?

  • ผู้ที่มีอาการท้องผูกชั่วคราว เช่นท้องผูก จากการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการกิน หรือการเดินทาง
  • ผู้ที่ต้องการดีท็อกซ์ลำไส้ ในระยะสั้น เช่นช่วยขจัดของเสียสะสม ก่อนเริ่มโปรแกรมดูแลสุขภาพ
  • ผู้ที่ต้องเตรียมลำไส้ ก่อนการตรวจทางการแพทย์ เช่นก่อนการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (colonoscopy) หรือตรวจสุขภาพ ระบบทางเดินอาหาร
  • ผู้สูงอายุ ที่มีการเคลื่อนไหวร่างกายน้อย ซึ่งอาจทำให้ระบบขับถ่ายช้าลง และต้องการตัวช่วยกระตุ้นลำไส้เป็นครั้งคราว
  • ผู้ที่รับประทานยาบางชนิด ที่ทำให้ท้องผูก เช่นยาแก้ปวดบางประเภท หรือยาต้านซึมเศร้าบางชนิด ที่มีผลข้างเคียงเรื่องท้องผูก

เคล็ดลับการใช้เซนโนไซด์

  • เริ่มจากขนาดต่ำสุด ที่ได้ผล ใช้ในขนาดน้อยที่สุดก่อน แล้วค่อยปรับเพิ่ม ตามความจำเป็น เพื่อหลีกเลี่ยง ผลข้างเคียง
  • ใช้เฉพาะเมื่อต้องการเท่านั้น ไม่ควรใช้เซนโนไซด์ เป็นประจำทุกวัน หรือใช้ต่อเนื่องนานเกิน 1–2 สัปดาห์
  • ดื่มน้ำมากๆ ระหว่างการใช้ เพื่อชดเชย การสูญเสียน้ำ จากการขับถ่าย และลดความเสี่ยง ต่อการขาดน้ำ
  • หลีกเลี่ยงการใช้ ร่วมกับยาขับปัสสาวะ หรือยาลดความดัน โดยไม่ปรึกษาแพทย์ เพราะอาจเสี่ยงสูญเสียเกลือแร่ และน้ำในร่างกายเกินควร
  • หยุดใช้ หากมีอาการผิดปกติ เช่นปวดท้องรุนแรง ท้องเสียติดต่อกันหลายวัน หรืออ่อนเพลียผิดปกติ ควรหยุดใช้ และพบแพทย์
  • ไม่ควรใช้ เพื่อควบคุมน้ำหนัก การใช้เซนโนไซด์ เพื่อลดน้ำหนัก ถือว่าไม่ปลอดภัย และเสี่ยงต่อการเสียสมดุลน้ำ และเกลือแร่ในร่างกาย
Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง