วิตามินบี6 ช่วยอะไร ผลต่อสมอง เสริมการนอนหลับ

วิตามินบี6 ช่วยอะไร

วิตามินบี6 ช่วยอะไร คำถามที่หลายคนอยากรู้ ว่าสารอาหารชนิดนี้ มีความสำคัญต่อร่างกายอย่างไร และช่วยเสริมสุขภาพในด้านใดบ้าง วิตามินบี6 เป็นหนึ่งในวิตามินที่จำเป็น ซึ่งมีบทบาทหลากหลาย ต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย แต่ก่อนที่จะลงลึกถึงประโยชน์ เรามาทำความรู้จักกับวิตามินบีหก ให้มากขึ้นกันก่อน

วิตามินบี 6 คืออะไร พบในแหล่งอาหารใด?

วิตามินบี6 ช่วยอะไร

วิตามินบีหกเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ มีความสำคัญต่อการทำงานของเอนไซม์หลายชนิด ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการเผาผลาญอาหาร โปรตีน คาร์โบไฮเดรต และไขมัน ร่างกายไม่สามารถสร้างวิตามินบีหก ได้เอง จำเป็นต้องได้รับจากอาหารและอาหารเสริม โดยแหล่งอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินบีหก เช่น

  • เนื้อสัตว์: ไก่ หมู ปลาแซลมอน และปลาทูน่า
  • ธัญพืชและถั่ว: ข้าวกล้อง ถั่วลิสง อัลมอนด์ และเมล็ดฟักทอง
  • ผักและผลไม้: กล้วย อะโวคาโด มันฝรั่ง ผักโขม และแครอท
  • ผลิตภัณฑ์จากนม: นม โยเกิร์ต และไข่

ประโยชน์ของวิตามินบีหกต่อร่างกาย

  • บำรุงสมอง ระบบประสาท วิตามินบีหกเป็นปัจจัยสำคัญในการผลิตสารสื่อประสาท เช่นเซโรโทนิน (Serotonin) และโดพามีน (Dopamine) ซึ่งช่วยควบคุมอารมณ์ ลดความเครียด และเพิ่มสมาธิ นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์ และภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ
  • ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง ป้องกันโรคโลหิตจาง วิตามินบีหกมีบทบาทสำคัญ ในการผลิต Hemoglobin ในเซลล์เม็ดเลือดแดง ทำให้ร่างกายสามารถนำออกซิเจน ไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การขาดวิตามินบีหก อาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง อ่อนเพลีย และเวียนศีรษะ
  • ส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกัน วิตามินบีหกมีบทบาทในการสร้างแอนติบอดี ที่ช่วยป้องกันโรคติดเชื้อ และเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย ให้แข็งแรงขึ้น โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ เช่นผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว
  • ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด มีการศึกษาพบว่าวิตามินบีหก ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และช่วยลดความเสี่ยงของภาวะดื้อต่ออินซูลินในผู้ป่วยโรคเบาหวาน

วิตามินบี6 ช่วยอะไร กับการนอนหลับ

วิตามินบีหกมีความเกี่ยวข้องโดยตรง กับกระบวนการสร้างเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารที่ช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย และสามารถเปลี่ยนเป็นเมลาโทนิน (Melatonin) ซึ่งเป็นฮอร์โมน ที่ช่วยควบคุมวงจรการนอนหลับของร่างกาย

  • วิตามินบี6 ช่วยอะไร ช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้น วิตามินบีหกช่วยให้ร่างกายผลิตเมลาโทนิน ในระดับที่เหมาะสม ทำให้สามารถหลับได้สนิท และมีคุณภาพการนอนที่ดีขึ้น ผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับ อาจได้รับประโยชน์จากการเสริมวิตามินบีหก
  • ลดอาการนอนหลับไม่สนิท และฝันร้าย การขาดวิตามินบีหก อาจทำให้เกิดภาวะนอนหลับไม่สนิท ฝันร้าย หรือปัญหาการตื่นกลางดึกได้ งานวิจัยบางชิ้น แสดงให้เห็นว่าผู้ที่เสริมวิตามินบีหก มีแนวโน้มที่จะฝันอย่างมีโครงสร้าง และเป็นระเบียบมากขึ้น
  • ลดความเครียด และอาการวิตกกังวล วิตามินบีหก มีส่วนช่วยลดระดับคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งเป็นฮอร์โมนความเครียด ที่อาจส่งผลให้ร่างกายตื่นตัวมากเกินไป ทำให้เกิดปัญหาการนอนหลับ การเสริมวิตามินบีหก อาจช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นก่อนนอน

วิตามินบีหกในรูปแบบอาหารเสริม

สำหรับผู้ที่ต้องการเสริมวิตามินบีหก ในรูปแบบอาหารเสริม มีให้เลือกหลายรูปแบบ เช่นแคปซูล เม็ดอัด และแบบน้ำ โดยปริมาณที่แนะนำคือ 1.3-2.0 มิลลิกรัมต่อวัน สำหรับผู้ใหญ่ ทั้งนี้การรับประทานเกินขนาด อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่นชา ปวดแสบปวดร้อนที่มือและเท้า หรือมีปัญหาทางระบบประสาท

โทษของวิตามินบีหกเมื่อได้รับมากเกินไป

  • เส้นประสาทเสียหาย: การได้รับเกิน 200 มก./วัน อาจทำให้มือและเท้าชา ปวดแสบปวดร้อน หรือสูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ
  • ปัญหาผิวหนัง และระบบทางเดินอาหาร: อาจเกิดผื่นคัน ผิวหนังอักเสบ คลื่นไส้ ปวดท้อง หรือท้องเสียได้
  • รบกวนฮอร์โมน และอารมณ์: อาจกระทบระดับโปรแลคติน และสารเคมีในสมอง ทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวน วิตกกังวล หรือซึมเศร้า
  • ปัญหาการนอนหลับ: แม้ช่วยสร้างเมลาโทนิน แต่หากได้รับมากไป อาจทำให้นอนไม่หลับ ฝันร้าย หรือตื่นกลางดึกบ่อยขึ้น
  • เสี่ยงต่อโรคหัวใจ และไต: การได้รับมากเกินไป อาจลดโฮโมซีสเทอีนมากเกินไป ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคหัวใจ และทำให้ไตทำงานหนักขึ้น

ที่มา: Vitamin B6 Excess [1]

 

การขาดวิตามินบีหก เกิดจากสาเหตุใด?

การขาดวิตามินบีหก อาจเกิดจากหลายสาเหตุ แม้ว่าวิตามินบีหก จะพบได้ในอาหารหลากหลายชนิดก็ตาม สาเหตุหลัก ๆ ได้แก่

  • การดูดซึมอาหารบกพร่อง: ภาวะที่ร่างกาย ไม่สามารถดูดซึมสารอาหาร ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: การบริโภคแอลกอฮอล์ ในปริมาณมาก อาจส่งผลให้ระดับวิตามินบีหก ในร่างกายลดลง
  • การสูญเสียวิตามินบีหก ระหว่างการฟอกไต: ผู้ที่ต้องฟอกไต อาจสูญเสียวิตามินบีหก ในกระบวนการนี้
  • การใช้ยาบางชนิดที่ ลดปริมาณวิตามินบีหกในร่างกาย: ยาบางประเภท เช่นยากันชัก ยาปฏิชีวนะไอโซไนอาซิด (ใช้รักษาวัณโรค) ไฮดราลาซีน (ใช้รักษาความดันโลหิตสูง) คอร์ติโคสเตียรอยด์ และเพนิซิลลามีน (ใช้รักษาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์และโรควิลสัน)

แม้ว่าการขาดวิตามินบีหก จากการรับประทานอาหารไม่เพียงพอ จะพบได้น้อย แต่ก็อาจเกิดขึ้น ในกรณีที่มีภาวะขาดสารอาหารอย่างรุนแรง [2]

สรุป วิตามินบีหกเสริมระบบประสาท ช่วยการนอนหลับ

วิตามินบีหกมีบทบาทสำคัญ ต่อสุขภาพหลายด้าน ตั้งแต่การส่งเสริมระบบประสาท การสร้างเม็ดเลือดแดง การเผาผลาญอาหาร ไปจนถึงการช่วยให้นอนหลับดีขึ้น หากได้รับในปริมาณที่เหมาะสม จะช่วยส่งเสริมสุขภาพโดยรวมให้แข็งแรงขึ้น อย่างไรก็ตาม การรับประทานในปริมาณที่พอดีเป็นสิ่งสำคัญ

ข้อควรระวังในการรับประทานวิตามินบีหก

  • ไม่ควรรับประทานเกิน 100 มิลลิกรัมต่อวัน เพราะอาจเกิดอาการพิษจากวิตามินบีหก เช่น เส้นประสาทเสียหาย
  • ผู้ที่มีโรคตับหรือไต ควรปรึกษาแพทย์ ก่อนรับประทานอาหารเสริม
  • ควรได้รับวิตามินจากแหล่งอาหารธรรมชาติ ก่อนพิจารณาอาหารเสริม

วิตามินบี 6 ควรกินตอนไหน?

วิตามินบีหกเป็นส่วนหนึ่งของวิตามินบีรวม ซึ่งเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ เพื่อให้ร่างกายดูดซึม และใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ แนะนำให้รับประทานวิตามินบีรวมก่อนอาหารประมาณ 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง เนื่องจากการรับประทานขณะท้องว่าง จะช่วยให้ร่างกายดูดซึมได้ดีที่สุด

อย่างไรก็ตาม หากการรับประทานวิตามินบีหกขณะท้องว่าง ทำให้รู้สึกไม่สบายท้อง สามารถรับประทานพร้อมอาหาร เพื่อช่วยลดอาการดังกล่าวได้ นอกจากนี้ ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกร ก่อนเริ่มรับประทานวิตามินบีวิตามินบีหก หรืออาหารเสริมใดๆ เพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสุขภาพ [3]

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง