วิตามินบี6 ช่วยอะไร ผลต่อสมอง เสริมการนอนหลับ

Fiona
19 ก.พ. 25
16:57
29 views

วิตามินบี6 ช่วยอะไร คำถามที่หลายคนอยากรู้ ว่าสารอาหารชนิดนี้ มีความสำคัญต่อร่างกายอย่างไร และช่วยเสริมสุขภาพในด้านใดบ้าง วิตามินบี6 เป็นหนึ่งในวิตามินที่จำเป็น ซึ่งมีบทบาทหลากหลาย ต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย แต่ก่อนที่จะลงลึกถึงประโยชน์ เรามาทำความรู้จักกับวิตามินบีหก ให้มากขึ้นกันก่อน

วิตามินบี 6 คืออะไร พบในแหล่งอาหารใด?

วิตามินบีหกเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ มีความสำคัญต่อการทำงานของเอนไซม์หลายชนิด ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการเผาผลาญอาหาร โปรตีน คาร์โบไฮเดรต และไขมัน ร่างกายไม่สามารถสร้างวิตามินบีหก ได้เอง จำเป็นต้องได้รับจากอาหารและอาหารเสริม โดยแหล่งอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินบีหก เช่น

เนื้อสัตว์: ไก่ หมู ปลาแซลมอน และปลาทูน่า
ธัญพืชและถั่ว: ข้าวกล้อง ถั่วลิสง อัลมอนด์ และเมล็ดฟักทอง
ผักและผลไม้: กล้วย อะโวคาโด มันฝรั่ง ผักโขม และแครอท
ผลิตภัณฑ์จากนม: นม โยเกิร์ต และไข่

ประโยชน์ของวิตามินบีหกต่อร่างกาย

บำรุงสมอง ระบบประสาท วิตามินบีหกเป็นปัจจัยสำคัญในการผลิตสารสื่อประสาท เช่นเซโรโทนิน (Serotonin) และโดพามีน (Dopamine) ซึ่งช่วยควบคุมอารมณ์ ลดความเครียด และเพิ่มสมาธิ นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์ และภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ
ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง ป้องกันโรคโลหิตจาง วิตามินบีหกมีบทบาทสำคัญ ในการผลิต Hemoglobin ในเซลล์เม็ดเลือดแดง ทำให้ร่างกายสามารถนำออกซิเจน ไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การขาดวิตามินบีหก อาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง อ่อนเพลีย และเวียนศีรษะ
ส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกัน วิตามินบีหกมีบทบาทในการสร้างแอนติบอดี ที่ช่วยป้องกันโรคติดเชื้อ และเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย ให้แข็งแรงขึ้น โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ เช่นผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว
ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด มีการศึกษาพบว่าวิตามินบีหก ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และช่วยลดความเสี่ยงของภาวะดื้อต่ออินซูลินในผู้ป่วยโรคเบาหวาน

วิตามินบี6 ช่วยอะไร กับการนอนหลับ

วิตามินบีหกมีความเกี่ยวข้องโดยตรง กับกระบวนการสร้างเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารที่ช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย และสามารถเปลี่ยนเป็นเมลาโทนิน (Melatonin) ซึ่งเป็นฮอร์โมน ที่ช่วยควบคุมวงจรการนอนหลับของร่างกาย

วิตามินบี6 ช่วยอะไร ช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้น วิตามินบีหกช่วยให้ร่างกายผลิตเมลาโทนิน ในระดับที่เหมาะสม ทำให้สามารถหลับได้สนิท และมีคุณภาพการนอนที่ดีขึ้น ผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับ อาจได้รับประโยชน์จากการเสริมวิตามินบีหก
ลดอาการนอนหลับไม่สนิท และฝันร้าย การขาดวิตามินบีหก อาจทำให้เกิดภาวะนอนหลับไม่สนิท ฝันร้าย หรือปัญหาการตื่นกลางดึกได้ งานวิจัยบางชิ้น แสดงให้เห็นว่าผู้ที่เสริมวิตามินบีหก มีแนวโน้มที่จะฝันอย่างมีโครงสร้าง และเป็นระเบียบมากขึ้น
ลดความเครียด และอาการวิตกกังวล วิตามินบีหก มีส่วนช่วยลดระดับคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งเป็นฮอร์โมนความเครียด ที่อาจส่งผลให้ร่างกายตื่นตัวมากเกินไป ทำให้เกิดปัญหาการนอนหลับ การเสริมวิตามินบีหก อาจช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นก่อนนอน

วิตามินบีหกในรูปแบบอาหารเสริม

สำหรับผู้ที่ต้องการเสริมวิตามินบีหก ในรูปแบบอาหารเสริม มีให้เลือกหลายรูปแบบ เช่นแคปซูล เม็ดอัด และแบบน้ำ โดยปริมาณที่แนะนำคือ 1.3-2.0 มิลลิกรัมต่อวัน สำหรับผู้ใหญ่ ทั้งนี้การรับประทานเกินขนาด อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่นชา ปวดแสบปวดร้อนที่มือและเท้า หรือมีปัญหาทางระบบประสาท

โทษของวิตามินบีหกเมื่อได้รับมากเกินไป

เส้นประสาทเสียหาย: การได้รับเกิน 200 มก./วัน อาจทำให้มือและเท้าชา ปวดแสบปวดร้อน หรือสูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ
ปัญหาผิวหนัง และระบบทางเดินอาหาร: อาจเกิดผื่นคัน ผิวหนังอักเสบ คลื่นไส้ ปวดท้อง หรือท้องเสียได้
รบกวนฮอร์โมน และอารมณ์: อาจกระทบระดับโปรแลคติน และสารเคมีในสมอง ทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวน วิตกกังวล หรือซึมเศร้า
ปัญหาการนอนหลับ: แม้ช่วยสร้างเมลาโทนิน แต่หากได้รับมากไป อาจทำให้นอนไม่หลับ ฝันร้าย หรือตื่นกลางดึกบ่อยขึ้น
เสี่ยงต่อโรคหัวใจ และไต: การได้รับมากเกินไป อาจลดโฮโมซีสเทอีนมากเกินไป ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคหัวใจ และทำให้ไตทำงานหนักขึ้น

ที่มา: Vitamin B6 Excess [1]

การขาดวิตามินบีหก เกิดจากสาเหตุใด?

การขาดวิตามินบีหก อาจเกิดจากหลายสาเหตุ แม้ว่าวิตามินบีหก จะพบได้ในอาหารหลากหลายชนิดก็ตาม สาเหตุหลัก ๆ ได้แก่

การดูดซึมอาหารบกพร่อง: ภาวะที่ร่างกาย ไม่สามารถดูดซึมสารอาหาร ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: การบริโภคแอลกอฮอล์ ในปริมาณมาก อาจส่งผลให้ระดับวิตามินบีหก ในร่างกายลดลง
การสูญเสียวิตามินบีหก ระหว่างการฟอกไต: ผู้ที่ต้องฟอกไต อาจสูญเสียวิตามินบีหก ในกระบวนการนี้
การใช้ยาบางชนิดที่ ลดปริมาณวิตามินบีหกในร่างกาย: ยาบางประเภท เช่นยากันชัก ยาปฏิชีวนะไอโซไนอาซิด (ใช้รักษาวัณโรค) ไฮดราลาซีน (ใช้รักษาความดันโลหิตสูง) คอร์ติโคสเตียรอยด์ และเพนิซิลลามีน (ใช้รักษาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์และโรควิลสัน)

แม้ว่าการขาดวิตามินบีหก จากการรับประทานอาหารไม่เพียงพอ จะพบได้น้อย แต่ก็อาจเกิดขึ้น ในกรณีที่มีภาวะขาดสารอาหารอย่างรุนแรง [2]

สรุป วิตามินบีหกเสริมระบบประสาท ช่วยการนอนหลับ

วิตามินบีหกมีบทบาทสำคัญ ต่อสุขภาพหลายด้าน ตั้งแต่การส่งเสริมระบบประสาท การสร้างเม็ดเลือดแดง การเผาผลาญอาหาร ไปจนถึงการช่วยให้นอนหลับดีขึ้น หากได้รับในปริมาณที่เหมาะสม จะช่วยส่งเสริมสุขภาพโดยรวมให้แข็งแรงขึ้น อย่างไรก็ตาม การรับประทานในปริมาณที่พอดีเป็นสิ่งสำคัญ

ข้อควรระวังในการรับประทานวิตามินบีหก

ไม่ควรรับประทานเกิน 100 มิลลิกรัมต่อวัน เพราะอาจเกิดอาการพิษจากวิตามินบีหก เช่น เส้นประสาทเสียหาย
ผู้ที่มีโรคตับหรือไต ควรปรึกษาแพทย์ ก่อนรับประทานอาหารเสริม
ควรได้รับวิตามินจากแหล่งอาหารธรรมชาติ ก่อนพิจารณาอาหารเสริม

วิตามินบี 6 ควรกินตอนไหน?

วิตามินบีหกเป็นส่วนหนึ่งของวิตามินบีรวม ซึ่งเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ เพื่อให้ร่างกายดูดซึม และใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ แนะนำให้รับประทานวิตามินบีรวมก่อนอาหารประมาณ 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง เนื่องจากการรับประทานขณะท้องว่าง จะช่วยให้ร่างกายดูดซึมได้ดีที่สุด

อย่างไรก็ตาม หากการรับประทานวิตามินบีหกขณะท้องว่าง ทำให้รู้สึกไม่สบายท้อง สามารถรับประทานพร้อมอาหาร เพื่อช่วยลดอาการดังกล่าวได้ นอกจากนี้ ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกร ก่อนเริ่มรับประทานวิตามินบีวิตามินบีหก หรืออาหารเสริมใดๆ เพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสุขภาพ [3]