เปิดตำรา ธัญพืชอะไรที่มี Vitamin B5

ธัญพืชอะไรที่มี Vitamin B5

ธัญพืชอะไรที่มี Vitamin B5 เป็นคำถามที่เหมือนง่าย แต่คำตอบไม่ได้จบแค่ชนิดของธัญพืช แต่ยังเกี่ยวกับการขัดสี วิธีหุงต้ม การเก็บรักษา และการทานกับอาหารอื่นๆ เพื่อให้ร่างกายได้รับ และใช้ประโยชน์จากวิตามินบีห้าได้สูงสุด บทความนี้จะพาไปดูตั้งแต่ที่มา ประโยชน์ ปริมาณที่ควรได้รับในแต่ละวัน ไปจนถึงลิสต์ธัญพืชที่มีวิตามินบีห้าสูง

  • หน้าที่ของวิตามินบีห้า
  • ปริมาณที่วิตามินบีควรได้รับต่อวัน
  • ธัญพืชที่มีวิตามินบีห้าสูง

ประวัติ การค้นพบวิตามินบีห้า

วิตามินบีห้าหรือ pantothenic acid ถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1933 โดย Roger J. Williams นักชีวเคมีชาวอเมริกัน ซึ่งพบว่าเป็นสาระสำคัญ ต่อการเจริญเติบโตของยีสต์ และตั้งชื่อว่า pantothenic acid

ต่อมาในปี ค.ศ. 1936 นักวิทยาศาสตร์ Elvehjem และ Jukes ยืนยันว่ามีบทบาทสำคัญต่อการเจริญเติบโต และการป้องกันโรคผิวหนังในสัตว์ทดลอง ช่วงต้นทศวรรษ 1940 ทีมวิจัยของ Merck โดย Karl Folkers และ Max Tishler ได้กำหนดโครงสร้างทางเคมีของสารนี้ และสามารถสังเคราะห์ขึ้นได้

ต่อมา Fritz Lipmann แสดงให้เห็นว่าวิตามินบีห้า เป็นองค์ประกอบหลักของโคเอนไซม์ A ซึ่งมีบทบาทต่อการเผาผลาญพลังงานในเซลล์ และได้รับรางวัลโนเบลในปี ค.ศ. 1953 การค้นพบนี้ เปลี่ยนมุมมองต่อวิตามินบีห้า ว่ามีส่วนในกระบวนการเปลี่ยนสารอาหาร ให้กลายเป็นพลังงาน ในสิ่งมีชีวิตทุกชนิด (15 สิงหาคม 2025) [1]

หน้าที่ของวิตามินบีห้าคืออะไร?

  • เป็นสารตั้งต้นของโคเอนไซม์ A (CoA) วิตามินบีห้าเป็นวัตถุดิบหลัก ในการสังเคราะห์ CoA ซึ่งเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาชีวเคมีหลายร้อยชนิดในร่างกาย
  • เสริมพลังงาน โคเอนไซม์-A ที่ได้จากวิตามินบีห้า มีบทบาทสำคัญในวงจร TCA cycle และการสลายสารอาหาร คาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน เพื่อสร้างพลังงาน
  • การสังเคราะห์กรดไขมัน และการสลายไขมัน เป็นองค์ประกอบของ acyl carrier protein (ACP) ที่จำเป็นต่อการสร้างกรดไขมัน และช่วยในกระบวนการ β-oxidation เพื่อเผาผลาญกรดไขมันให้ได้พลังงาน
  • การสร้างสารสื่อประสาท Acetylcholine วิตามินบีห้าเป็นแหล่งหมู่ acetyl สำหรับการสังเคราะห์สารสื่อประสาท Acetylcholine ซึ่งจำเป็นต่อการทำงานของระบบประสาท และกล้ามเนื้อ
  • การสร้างฮอร์โมนและ Cholesterol มีบทบาทในการสังเคราะห์ฮอร์โมนสเตียรอยด์ เช่นคอร์ติซอล ฮอร์โมนเพศ และการสร้าง Cholesterol ที่เป็นโครงสร้างเยื่อหุ้มเซลล์
  • ช่วยในการสร้าง Heme biosynthesis วิตามินบีห้ามีส่วนร่วม ในขั้นตอนเริ่มต้นของการสร้าง Heme biosynthesis ซึ่งจำเป็นต่อ Hemoglobin และเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับพลังงานของเซลล์
  • การซ่อมแซม และคงสภาพเซลล์ เนื่องจากเกี่ยวพันกับการสร้างสารชีวโมเลกุล วิตามินบีห้าจึงช่วยสนับสนุนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ผิว ผม และเล็บให้แข็งแรง

ที่มา: Vitamin B5 Pantothenic Acid (29 กุมภาพันธ์ 2024) [2]

ปริมาณที่วิตามินบีควรได้รับต่อวัน

ปริมาณที่ควรได้รับของวิตามินบีห้า ต่อวันอยู่ที่ 5 มิลลิกรัมสำหรับผู้ใหญ่ทั่วไป ซึ่งถือว่าไม่มาก และสามารถได้จากอาหารประจำวัน เช่นธัญพืชเต็มเมล็ด เนื้อสัตว์ ไข่ และผักได้โดยง่าย ส่วนในช่วง ตั้งครรภ์ ร่างกายต้องการเพิ่มขึ้นเป็น 6 มิลลิกรัม

และในช่วง ให้นมบุตร เพิ่มเป็น 7 มิลลิกรัม เพื่อรองรับความต้องการของแม่ และทารก วิตามินบีห้าเป็นสารอาหารที่พบได้ทั่วไป การขาดจึงพบได้น้อย แต่ก็ยังสำคัญ ที่ควรได้รับอย่างสม่ำเสมอทุกวัน เพราะเป็นวิตามินละลายน้ำ ร่างกายไม่สะสมไว้ได้ (18 เมษายน 2022) [3]

ธัญพืชอะไรที่มีวิตามินบีห้าสูง?

ธัญพืชอะไรที่มี Vitamin B5
  • จมูกข้าวสาลี 2.5–3.5 มก. จุดเด่นคือมีวิตามินสะสมอยู่มาก เหมาะสำหรับโรยซีเรียล หรือโยเกิร์ต
  • รำข้าวสาลี 1.5–2.2 มก. ใยอาหารสูง สามารถเพิ่มในขนมปัง คุกกี้โฮลเกรน
  • ข้าวโอ๊ต 1.0–1.5 มก. สามารถทำโอ๊ตมีล กราโนลาได้หลากหลาย
  • ข้าวกล้อง ข้าวไม่ขัดสี 0.9–1.3 mg. มีวิตามินบีห้าในรำ และจมูกข้าวเป็นหลัก
  • ข้าวไรย์ 0.7–1.1 mg. นิยมทำขนมปังไรย์ แบบซาวโดว์
  • ควินัว 0.7–1.1 mg. มีโปรตีนครบถ้วน สามารถเสิร์ฟแทนข้าวได้
  • ลูกเดือย 0.8–1.1 มิลลิกรัม สามารถทำโจ๊กธัญพืช หรือต้มหุงได้
  • Teff 0.7–1.1 มิลลิกรัมธัญพืชเมล็ดเล็ก แต่มีใยอาหารสูง สามารถทำแพนเค้กธัญพืชได้
  • ข้าวฟ่าง 0.7–1.2 มิลลิกรัมเป็นธัญพืชที่ไม่มีกลูเตน ใช้ทำข้าว แป้งอบ
  • ข้าวบาร์เลย์ทั้งเมล็ด 0.6–1.0 มิลลิกรัมสามารถทำซุปรวมธัญพืช สลัดธัญพืช
  • ข้าวสาลีทั้งเมล็ด 0.6–1.0 มก. มิลลิกรัมใช้หุง หรือบดเป็นแป้งโฮลวีต

กินยังไงให้ได้วิตามินบีห้าสูงสุด?

  • เลือกโฮลเกรน เลือกข้าว แป้งโฮลเกรน เมล็ดเต็ม ไม่ขัดสี หรือเสริมด้วยจมูกข้าว รำข้าว
  • วิธีหุง ใช้น้ำพอดี ให้เมล็ดดูดซึมจนหมด ลดการเทน้ำทิ้ง
  • ลดความร้อน หรือใช้เวลานานเกินไป วิตามินบีห้าไวต่อความร้อน การอบหรือต้มที่นานเกินจำเป็น ทำให้สูญเสียวิตามินบีห้ามากขึ้น
  • หลีกเลี่ยงสารด่าง การเติมผงฟู เบกกิ้งโซดา หรือสภาพด่างจัด อาจเร่งการสลายตัว ของวิตามินบีห้า
  • การแช่ ทำให้งอก หรือหมักอย่างพอดี ช่วยให้สุกง่าย ลดเวลาให้ความร้อน และทำให้ย่อยดีขึ้น เช่นซาวโดว์
  • เก็บให้ถูก เก็บเมล็ด แป้งในภาชนะทึบ แห้ง เย็น ลดออกซิเดชัน และความชื้น ที่ทำลายสารอาหาร

อะไรที่ทำให้วิตามินบีห้าลดลง?

  • การขัดสี เอารำและจมูกเมล็ดออก คือส่วนที่วิตามินบีห้าสะสมอยู่
  • การต้มแล้วเทน้ำทิ้ง วิตามินละลายน้ำได้ สูญเสียไปกับน้ำต้ม
  • ใช้ความร้อนนานเกินจำเป็น หรือการทอดนานๆ เร่งการสลายวิตามินบีห้า
  • การเก็บไว้นาน มีความชื้น หรืออากาศร้อน เพิ่มการเสื่อม และการเกิดออกซิเดชันของสารอาหาร

ธัญพืชอะไรที่มีวิตามินบีห้า กล่าวโดยสรุป

ธัญพืชอะไรที่มีวิตามินบีห้า คำตอบคือ จมูกข้าวสาลี รำข้าวสาลี ข้าวโอ๊ต ข้าวกล้อง ข้าวไรย์ ควินัว ลูกเดือย Teff ข้าวฟ่าง ข้าวบาร์เลย์ และข้าวสาลี ซึ่งมีวิตามินบีห้ามากกว่าธัญพืชที่ขัดสี วิธีทำให้ได้สูงสุดคือเลือกโฮลเกรน หุงไม่ทิ้งน้ำ ลดการต้มทิ้งน้ำ หลีกเลี่ยงความร้อนนาน สารด่าง และเก็บให้ถูกวิธี

วิตามินบีห้ากินคู่อะไรดี?

โปรตีนที่มีซิสเทอีน เช่นไข่ เนื้อไม่ติดมัน ถั่ว เมล็ดพืช เป็นวัตถุดิบสร้าง CoA ร่วมกับวิตามินบีห้า ทานร่วมกับวิตามินบีกลุ่มอื่น วิตามินบีหนึ่ง วิตามินบีสอง วิตามินบีสาม ไบโอติน เพื่อช่วยเปลี่ยนสารอาหารเป็นพลังงาน ทานกับไขมันดี อะโวคาโด ถั่วเปลือกแข็ง น้ำมันมะกอก พร้อมช่วยดูดซึมสารอาหาร

จำเป็นต้องเสริมวิตามินบีห้าไหม?

โดยทั่วไป ไม่จำเป็นต้องเสริมวิตามินบีห้า เพราะพบได้ทั่วไปในอาหารเกือบทุกชนิด ทั้งธัญพืชเต็มเมล็ด เนื้อสัตว์ ไข่ นม ผัก และถั่ว ทำให้การขาดเกิดได้ยาก ยกเว้นในผู้ที่มีภาวะทุพโภชนาการรุนแรง หรือมีปัญหาด้านการดูดซึมสารอาหาร ซึ่งอาจเสี่ยงต่อการขาดวิตามินบีห้าได้

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง