โพแทสเซียม ประโยชน์เด่น ต่อสุขภาพร่างกาย

โพแทสเซียม

โพแทสเซียม (Potassium) เป็นแร่ธาตุที่ได้รับความสนใจอย่างมาก ในด้านสุขภาพ และโภชนาการ เนื่องจากมีบทบาทสำคัญ ในระบบต่างๆ ของร่างกายมนุษย์ ตั้งแต่การควบคุมสมดุลของเหลว การทำงานของกล้ามเนื้อ ไปจนถึงการส่งสัญญาณ ในระบบประสาท บทความนี้จะพาไปรู้จัก กับสารอาหารชนิดนี้ให้มากขึ้น

แร่ธาตุ โพแทสเซียม คืออะไร

โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุ ที่อยู่ในกลุ่ม electrolyte ซึ่งมีบทบาทสำคัญ ในการรักษาสมดุลของของเหลวและ electrolyte ในร่างกาย โดยเป็นแร่ธาตุ ที่พบได้มากในเซลล์ของร่างกาย และทำงานร่วมกับโซเดียม เพื่อควบคุมแรงดัน Osmotic ระหว่างเซลล์ และของเหลว ภายนอกเซลล์

แร่ธาตุ โพแทสเซียม ช่วยอะไร

  • ควบคุมสมดุลของของเหลว และอิเล็กโทรไลต์ โพแทสเซียมเป็นอิเล็กโทรไลต์ชนิดหนึ่ง ที่ช่วยรักษาสมดุลของน้ำในเซลล์ และเนื้อเยื่อต่างๆ ในร่างกาย โดยทำงานร่วมกับโซเดียม เพื่อควบคุมแรงดันออสโมติก ในเซลล์ ป้องกันการสูญเสียน้ำ และลดอาการบวม ลดภาวะขาดน้ำ (Dehydration) ป้องกันภาวะขาดเกลือแร่
  • สนับสนุนการทำงาน ของกล้ามเนื้อ โพแทสเซียมมีบทบาทสำคัญ ต่อกระบวนการหดตัว และคลายตัวของกล้ามเนื้อ รวมถึงช่วยลดความเสี่ยง ของอาการเป็นตะคริว ที่เกิดจากการขาดแร่ธาตุ ช่วยให้กล้ามเนื้อหัวใจ บีบตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ป้องกันภาวะกล้ามเนื้อกระตุก หรืออ่อนแรง
  • รักษาระบบประสาท และการสื่อสารของเซลล์ประสาท โพแทสเซียมมีหน้าที่ช่วยส่งกระแสประสาท (Nerve Impulses) ระหว่างเซลล์ ช่วยให้ระบบประสาท ตอบสนองได้อย่างรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ เพิ่มประสิทธิภาพ ในการทำงานของสมอง ระบบประสาท ป้องกันภาวะระบบประสาทผิดปกติ เช่นอาการชัก
  • ควบคุมความดันโลหิต และป้องกันโรคหัวใจ โพแทสเซียมช่วยลดความดันโลหิต โดยการทำงานตรงข้ามกับโซเดียม ซึ่งมีผลช่วยลดความตึง ของหลอดเลือด และป้องกันโรคหัวใจ งานวิจัยแสดงให้เห็นว่า การได้รับโพแทสเซียมอย่างเพียงพอ ช่วยลดความเสี่ยงความดันโลหิตสูง และโรคหลอดเลือดสมอง
  • สนับสนุนกระบวนการเผาผลาญพลังงาน โพแทสเซียมมีบทบาท ในกระบวนการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต และโปรตีนในร่างกาย ซึ่งช่วยให้ร่างกาย ได้รับพลังงานอย่างต่อเนื่อง
  • ป้องกันภาวะกระดูกพรุน โพแทสเซียมมีส่วนช่วย ลดการสูญเสีย แคลเซียม ผ่านปัสสาวะ ซึ่งมีผลต่อการเสริมสร้าง และป้องกันการสลายตัวของกระดูก

ที่มา: Potassium [1]

จะมีอาการอย่างไรถ้าขาด โพแทสเซียม

ภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ (Hypokalemia) เกิดขึ้นเมื่อระดับโพแทสเซียมในเลือด ต่ำกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการต่างๆ ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรง ของการขาดโพแทสเซียม อาการที่อาจเกิดขึ้น เมื่อร่างกายขาดโพแทสเซียม มีดังนี้

  • อ่อนล้า และเหนื่อยง่าย
  • กล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือปวดเกร็ง
  • ท้องผูก
  • เป็นเหน็บชา
  • หน้ามืด หรือเป็นลม
  • ภาวะลำไส้อืด
  • หายใจลำบาก หรือภาวะหายใจล้มเหลว
  • กล้ามเนื้อถูกทำลาย หรือเป็นอัมพาต
  • หัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่นหัวใจเต้นช้ากว่าปกติ หรือหัวใจหยุดเต้น

สาเหตุของภาวะนี้ อาจเกิดจากการสูญเสียโพแทสเซียม ผ่านการอาเจียน หรือท้องเสียอย่างหนัก การใช้ยาขับปัสสาวะ หรือยาระบายมากเกินไป รวมถึงโรคหรือภาวะทางการแพทย์อื่นๆ ที่ส่งผลต่อระดับโพแทสเซียมในร่างกาย หากมีอาการดังกล่าว ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อวินิจฉัย และรับการรักษาที่เหมาะสม [2]

คนที่ขาด โพแทสเซียม ควรกินอะไร

โพแทสเซียม

การรับประทานอาหาร ที่มีโพแทสเซียมสูง สามารถช่วยปรับระดับโพแทสเซียมในร่างกาย ให้กลับสู่ปกติได้ อาหารที่มีโพแทสเซียมสูง ได้แก่

  • ผัก: ผักโขม บรอกโคลี หน่อไม้ฝรั่ง มันฝรั่ง มันหวาน มะเขือเทศ
  • ผลไม้: Avocado แคนตาลูป กล้วย กีวี ส้ม น้ำมะพร้าว
  • ถั่วและเมล็ด: ถั่วเหลือง ถั่วแดง Lentil, Chickpea, Pistachio, Almond, เมล็ดทานตะวัน และเมล็ดฟักทอง
  • ปลา: แซลมอน ทูน่า
  • เนื้อสัตว์: เนื้อไก่ เนื้อไก่งวง
  • ผลิตภัณฑ์นม: โยเกิร์ต นม ชีส

ที่มา: โพแทสเซียมต่ำ ควรกินอะไร [3]

ปริมาณ โพแทสเซียม แนะนำต่อวัน

โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุสำคัญ ที่มีบทบาทในการรักษาสมดุลของน้ำ และเกลือแร่ในร่างกาย ช่วยในการทำงานของกล้ามเนื้อ และระบบประสาท โดยปริมาณโพแทสเซียม ที่แนะนำต่อวัน มีดังนี้

  • เด็กอายุ 1-3: 2,000 มิลลิกรัม
  • เด็กอายุ 4-8: 2,300 มิลลิกรัม
  • เด็กชายอายุ 9-13: 2,500 มิลลิกรัม
  • เด็กหญิงอายุ 9-13: 2,300 มก.
  • วัยรุ่นชายอายุ 14-18: 3,000 มก.
  • วัยรุ่นหญิงอายุ 14-18: 2,300 มก.
  • ผู้ชายอายุ 19 ปีขึ้นไป: 3,400 milligram
  • ผู้หญิงอายุ 19 ปีขึ้นไป: 2,600 milligram
  • หญิงตั้งครรภ์: 2,900 mg.
  • หญิงให้นมบุตร: 2,800 mg.

ข้อควรระวัง โพแทสเซียม ในเลือดสูง

ภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง (Hyperkalemia) เป็นภาวะที่ระดับโพแทสเซียมในเลือด สูงกว่าเกณฑ์ปกติ (มากกว่า 5.0 mEq/L) ซึ่งอาจส่งผล ต่อการทำงานของระบบประสาท และกล้ามเนื้อ รวมถึงระบบหัวใจ และหลอดเลือด อาการของภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง มีดังนี้

  • อ่อนเพลียและไม่มีแรง เนื่องจากโพแทสเซียม มีบทบาทในการส่งสัญญาณไฟฟ้า ในกล้ามเนื้อ และเส้นประสาท
  • กล้ามเนื้ออ่อนแรงหรือเป็นอัมพาต อาจเริ่มจากกล้ามเนื้อขนาดใหญ่ เช่นขา และลามไปยังส่วนอื่นๆ
  • ใจสั่นหรือหัวใจเต้นผิดปกติ อาจเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่นหัวใจเต้นช้า (Bradycardia) หรือหัวใจหยุดเต้นได้
  • หายใจลำบาก เกิดจากกล้ามเนื้อ ที่ควบคุมการหายใจ ได้รับผลกระทบ
  • อาการชา หรือรู้สึกเสียวซ่าตามร่างกาย เนื่องจากเส้นประสาท ได้รับผลกระทบ จากระดับโพแทสเซียมที่ผิดปกติ

สรุป โพแทสเซียม แร่ธาตุที่คุมสมดุลในร่างกาย

โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญ ต่อสุขภาพในหลายด้าน ตั้งแต่การรักษาสมดุลของเหลว ความดันโลหิต การส่งสัญญาณประสาท การทำงานของกล้ามเนื้อ การได้รับโพแทสเซียมอย่างเพียงพอ จากแหล่งอาหารธรรมชาติ ถือเป็นวิธีที่ดีที่สุด ในการดูแลสุขภาพ

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน
Picture of Wellness Whisperer
Wellness Whisperer

แหล่งอ้างอิง